راهکارهای افزایش تمرکز در مطالعه: تاثیر محیط، اهداف، و زمان‌بندی
در این مقاله سعی کردیم راهکارهای افزایش تمرکز در مطالعه مناسب دانشجویان و دانش آموزان را ارائه دهیم که میتواند در زمان کنکور یا امتحانات پر فشار کارآمد باشد.
تمرکز چیست؟
اختصاص دادن اراده تمام فضای ذهن به یک موضوع مشخص (گذرگاه عبور مطالب بسته به اهمیت و ارزش آن)
فواید تمرکز در مطالعه:
مطمئناً مطالعه بدون تمرکز هیچ کیفیتی نخواهد داشت و برای اینکه افراد بتوانند یادگیری مفهومی را تجربه بکنند باید حتماً روی تمرکز خود کار بکنند و با این مفاهیم بتوانند افزایش توان پاسخ دهی خود را بالا ببرند از ویژگی‌های دیگر فواید تمرکز می‌شود به این که فرد از وسواس بیش از اندازه نسبت به بعضی مسائل و مطالب خودداری کرده و سرعت مطالعه خود را افزایش دهد.
مدیریت زمان را در بهترین شرایط انجام دهد و این موضوعات باعث می‌شود که فرد به یادگیری عمیق‌تر دست پیدا بکند و یادگیری بیشتر داشته باشد و نهایتاً منجر به بازیابی سریع مطالب آموخته شده می‌شود تمرکز از ملزومات یک مطالعه مناسب می‌باشد.
عواملی که باعث برهم زدن تمرکز در مطالعه می شود:
از عواملی که می‌توان به عدم تمرکز در مطالعه اشاره کرد عبارتند از عوامل مستقیم و عوامل غیر مستقیم امل مستقیم به موضوعات درونی مثل افکار مزاحم نگرانی‌ها خستگی‌ها و ناامیدی‌ها که باعث می‌شود که فرد نتواند روی اهداف خودش متمرکز شود افکار منفی باعث می‌شود که فرد در زمان خستگی به این نتیجه برسد که ممکن است همه نتایج این فرد در موفقیت کنکور نتیجه ندهد.
از دیگر عوامل عدم تمرکز می‌توان به عوامل بیرونی اشاره کرد که شامل سمعی و بصری می‌شود شاید در زمان مطالعه نداشتن شرایط مناسب نداشتن فضای مناسب مطالعه محرک‌های فراوان در مکان مطالعه مجموعه‌ای از عواملی هستند که منجر به عدم تمرکز در مطالعه می‌شود.
از عوامل غیر مستقیم عدم تمرکز می‌توان به تغذیه نامناسب ورزش ناسالم و خواب ناکافی اشاره کرد در صورتی که هر یک از این آیتم‌ها در فرد به سبک مناسبی مراعات نشود طبیعتاً به صورت غیر مستقیم منجر به کاهش تمرکز فرد در زمان مطالعه خواهد شد.
بر اساس تحقیقات علمی فرناندو گومز تغذیه مناسب:
منبع
1- عملکرد مغز را تامین می‌کند.
۲-در دانش‌آموزان موجب افزایش قدرت یادگیری تمرکز و تقویت حافظه می‌شود.
3-قدرت حل مسائل را بالا می‌برد صبحانه نقش بسیار زیادی در تمرکز دارد زیرا نخوردن صبحانه مناسب سبب کاهش تمرکز افراد در طول روز می‌شود خوردن آب و مایعات فراوان در طول روز موجب شادابی و افزایش قدرت یادگیری می‌شود.
هرم غذایی چیست؟
نان و غلات ۱۲ واحد سبزیجات ۳ تا ۵ واحد میوه‌ها ۳ تا ۴ واحد شیر و لبنیات ۲ تا ۳ واحد گوشت و حبوبات ۲ تا ۳ واحد روغن چربی و شیرینی بسیار کم
بر اساس اصول تغذیه هرم غذایی به ۶ گروه و چهار طبقه تقسیم می‌شوند که عبارتند از
نشاسته و غلات طبقه اول
روزانه باید ۱۰ تا ۱۲ واحد مصرف شود هر واحد حدود یک کف دست نان
طبقه دوم سبزیجات
روزانه روزانه باید ۳ تا ۵ واحد مصرف شود هر واحد یک لیوان سبزی
طبقه سوم میوه‌جات
روزانه باید ۲ تا ۴ واحد مصرف شود هر واحد یک عدد میوه متوسط
طبقه سوم گوشت و حبوبات
روزانه باید حدود ۲ تا ۳ واحد مصرف شود هر واحد ۶۰ گرم
طبقه سوم لبنیات:
روزانه باید ۲ تا ۳ واحد مصرف شود هر واحد یک لیوان شیر
چربی‌ها و شیرینی‌ها نوک هرم
روزانه باید به مقدار بسیار کم مصرف شود.
بر اساس تحقیقات علمی فلومن ورزش با رساندن اکسیژن بیشتر به خون باعث افزایش جریان خون و عملکرد بهتر مغز می‌شود وقتی مغز در بالاترین حد عملکرد خود است انرژی و خلاقیت و تمرکز بیشتری داریم ورزش بر نواحی بسیاری از دستگاه عصبی و ترشح مواد شیمیایی شاد کننده‌ای مانند سراتونین دوپامین موثر است که نتیجه نرم در نهایت ما را آرام و شاد و خرسند می‌کند و استرس را کاهش می‌دهد.
طبق تحقیقات استفانی نداشتن ساعت خواب کافی اثرات زیر را در پی دارد
بر هم خوردن نسبت مناسب ضربان قلب
افزایش فشار خون
افزایش سطح چربی خون
عوارض قلبی و عروقی
کم شدن حجم قشر خاکستری مغز به طوری که هرچه درصد بی‌خوابی بیشتر باشد حجم این ناحیه از مغز کمتر می‌شود همچنین داشتن خواب مناسب سبب بهبود کارکرد حافظه بلند مدت و میزان بازیابی آرامش بیشتری خواهد شد و به افراد در بهبود تمرکز بسیار کمک خواهد کرد.
تذکر: خواب یک رفتار عادتیست پس اگر با عمل به توصیه‌های گفته شده در روند خواب شما تغییر ایجاد نشد حتماً به پزشک مراجعه کنید.
به مدت ۲ الی ۳ هفته سعی کنید عوامل غیر مستقیمی که روی تمرکز در مطالعه شما موثر هستند بررسی و حذف کنید سپس تمارین تمرکز را که توضیح داده خواهند شد را انجام دهید مطمئن باشید کنترل خواب تغذیه و ورزش به عنوان عامل غیر مستقیم تاثیر بسزایی روی تمرکز خواهند داشت.
عوامل برهم زننده تمرکز در مطالعه مستقیم
اگر حواس پرتی تحت تاثیر عوامل مستقیم بیرونی سمعی و بصری رخ داده باید آنها را حذف کنید مثلاً تلویزیون موسیقی یا هر صدای و محرک بیرونی که باعث می‌شود تمرکز شما از بین برود.
محیط مناسب برای مطالعه بیابید محل ساکت و اختصاصی ویژه مطالعه می‌کنید و زمانی که مطالعه می‌کنید فقط به آنجا مراجعه کرده و کار تحقیقاتی و مطالعاتی خود را انجام بدهید
وسایل الکترونیکی اضافی(موبایل، کامپیوتر، و …) را خاموش کنید.استفاده از تلویزیون، کامپیوتر، موبایل که سبب افزایش فضای ذهن در هر کسری از ثانیه (و افزایش حواس پرتی) می شود را به روزانه حداکثر 1 ساعت و پس از دوران نوروز آنها را حذف کنید.
طبق تحقیقات مرکز تحقیقات بیوشیمی و بیوفیزیکی دانشگاه تهران بیشتر از 23 دقیقه در روز از موبایل استفاده نکنید؛ که ای زمان باید در چند نوبت تقسیم شود .
میز مطالعه خود را مرتب کنید.
وجود کتاب های درسی دیگر و برگه های اضافی عامل حواس پرتی هستند.اگر محل مطالعه شما مناسب نیست
یعنی عوامل حواس پرتی سمعی و بصری در آن وجود داردبهتر است محل مطالعه خود را تغییر دهید.
کتابخانه، مدرسه و … محلهای مناسبی برای مطالعه هستند.یا از گوش گیر زرد یا نارنجی رنگ برای کاهش صدای محیط استفاده کنید.
در این مقاله سعی کردیم به بررسی عوامل محیطی و مستقیم که بر برهم زدن تمرکز تاثیر دارند بپردازیم.
در قسمت دوم مقاله به بررسی روش های مطالعه مفید و تمرکز می پردازیم.
قسمت دوم مقاله را می توانید از این لینک مطالعه کنید.
برای آشنایی با مشاوران کلینیک برکه آرامش می توانید به از طریق سایت پزشک خوب یا از طریق لینک زیر اقدام کنید.
